شیعه و منازعات سیاسی در خاورمیانه

Authors

دکتر احمد نقیب زاده

abstract

نقش شیعیان چه در کشورهایی که اکثریت جمعیت را تشکیل می دهند و چه در کشورهایی که اقلیت قابل ملاحظه ای را به وجود می آورند‘ در رویدادهای قرن بیستم‘ نقشی تعیین کننده بوده است. ایران تنها کشوری است که ا زقرن 16 میلادی مذهب شیعه مذهب رسمی کشور بوده است اما در عراق این اکثریت به اندازه یک اقلیت غیر مسلمان هم به حساب نیامده است. تلاش برای حفظ یک حکومت سنی در عراق باعث تعارض بی وقفه بین رژیمهای سیاسی و پیرامون اجتماعی در این کشور شده است. در لبنان هم تضییع حقوق شیعیان یکی ازعوامل تنشهای اجتماعی و سیاسی در این کشور بوده است. اما در سوریه از سال 1970 به بعد اقلیت شیعیان علوی قدرت را قبضه کردند و این حاصل کشمکش طولانی بین اقلیتهای قومی و مذهبی در این کشور بوده است. نقش شیعیان در رویدادهای منطقه ای مثل جنگ اعراب و اسرائیل و چالشهای ناشی از ظهور و سقوط ناصریسم نیز حائز اهمیت است. مقاله حاضر در پی روشن ساختن این نقش و پیدا کردن جایگاه ساختاری شیعیان در منازعات اجتماعی و سیاسی خاورمیانه است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

شکاف‌های فرهنگی و منازعات ایدئولوژیک در کشورهای عرب خاورمیانه با تأکید بر تحولات سیاسی 2010-2014

In most Arab countries, the relationship between state and society has traditional nature and the nation-building process is still being shaped. Growing urban middle class, increasing the number of educated people and the increase in the use of new communication media such as the internet, lifestyle changes and… have been manifestations of recent social developments in the Arab countries. Since...

full text

منازعات حنابله با شیعه امامیه در عصر سلجوقی

با آ نکه بیشتر فرق اسلامی در طول تاریخ با همدیگر اختلاف و درگیری داشتند، اما این اختلافات درمیان شیعه و سنی نمود بیشتری یافته است. بغداد به عنوان مرکز خلافت عباسی، مرکز تجمع شیعیانو همچنین حنبلی ها  به عنوان طیف تندرو سنی مذهب  نیز بود. با سقوط آل بویه که به تقویتجایگاه شیعیان در بغداد کمک زیادی کرده بودند، سلجوقیان سنی مذهب روی کار آمدند. حنبلی ها کهسابقه دشمنی دیرینی با شیعیان داشتند، از این ...

full text

نقش زنان در منازعات سیاسی دوره تیموری

زنان در تاریخ سیاسی ایران اغلب دارای جایگاه درخوری نبوده و نتوانستند نقش مؤثری نیز در فضای سیاسی نداشتند. اما، دوران مغولان و تیموریان از این لحاظ یک استثنا به‌شمار می‌آید. زنان در این دوران، نقش مؤثری در حوادث سیاسی ایفا نمودند و اشخاص قدرتمند و مشهور و ماندگاری از میانشان برآمدند. این زنان گاه در عرصه سیاست و نظامی‌گری وارد می‌شدند؛ گاه برای بر تخت نشاندن فرزند خود، دسیسه‌چینی و زمانی دیگر بر...

full text

شناسایی حداکثری و منازعات بازفرجام خاورمیانه: یک مدل نظری

تاریخ معاصر منطقه خاورمیانه همواره با انواع منازعات همراه بوده است. شورش‌های قومی و مذهبی، ظهور انواع گروه‌های تروریستی، منازعات محلی، جنگ‌های بین دولتی و انواع مداخلات خارجی در امور دولت‌های منطقه، همه از مواردی است که مردم خاورمیانه در طول سالهای اخیر با آن مواجه بوده اند. این مقاله بر آن است که ابتدا با معرفی مفهوم «منازعات بازفرجام» به این بپردازد که با تاکید بر منازعات پس از سال۲۰۰۳، منطقه...

full text

روحانیت و منازعات سیاسی در مشروطه (درس‏ها و عبرت‎ها)

چکیده از اوایل قرن نوزدهم میلادی علمای شیعه با اعلان جهاد علیه روس‏ها عملاً به عرصه سیاست ایران وارد شدند و این حضور در طول قرن نوزدهم و بیستم نیز ادامه یافت. این مقاله با یادآوری منازعات دوران مشروطه به بررسی پیامدها و آسیب‏های احتمالی حضور روحانیت در منازعات سیاسی بر دو عرصه سیاست و حوزه عمومی از یک سو و جایگاه دین و روحانیت از سوی دیگر، در جامعه ایرانی پرداخته است. این مقاله  مدعی اس...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی

Publisher: دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران

ISSN 0196-1026

volume 47

Keywords

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023